ചതുര്‍ദ്ദശി
അടുത്ത ദിവസം ചതുര്‍ദശി. ഇത് നരക ചതുര്‍ദശി എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ദുഷ്ടനായ നരകാസുരനെ ശ്രീകൃഷ്ണന്‍ വധിച്ച് ലോകത്തെയും കാരാഗ്രഹത്തില്‍ നിന്ന് അനേകം സ്ത്രീകളേയും മോചിപ്പിച്ചു. പാപത്തില്‍ നിന്നും അത്യാചാരത്തില്‍ നിന്നും മോചനം നേടാനായാണ് ചതുര്‍ദശി ദിനം ആഘോഷിക്കുന്നത്. ഈ ദിവസവും ദീപങ്ങള്‍ കൊളുത്തി പ്രകാശപൂജ നടത്താറുണ്ട്.
അമാവാസി
അമാവാസി ദിവസമാണ് ദീപാവലി ആഘോഷിക്കാറുള്ളത്. കറുത്ത വാവ് ലോകത്തെ ഗ്രസിച്ചു നില്‍ക്കുമ്പോള്‍ അതിനെ നേരിടാന്‍ ദീപങ്ങളുടെ മാല കൊളുത്തുന്നു. ഇത് പ്രകാശപൂജയുടെ മറ്റൊരു മുഖം.
വിജയദശമി, ശ്രീരാമന്‍ രാവണനുമേല്‍ നേടിയ വിജയത്തിന്‍റെ ഉത്സവം ആണെങ്കില്‍ ദീപാവലി അമാവാസിയാകട്ടെ രാമന്‍ അയോധ്യയിലേക്ക് തിരിച്ചു വരുമ്പോഴുണ്ടായ പ്രകാശോത്സവത്തിന്‍റെ സ്മരണകളാണ്.
ഈ ദിവസത്തിന് ഇനിയും പ്രത്യേകതകളുണ്ട്. യുധിഷ്ഠിരന്‍ നടത്തിയ രാജസൂയത്തിന്‍റെ പൂര്‍ണ്ണ ആഹൂതി ദിനമാണിത്. മഹര്‍ഷി ദയാനന്ദസ്വാമിയുടെ നിര്‍വാണദിനമാണ്. ശ്രീകൃഷ്ണന്‍റെയും മഹാവീരന്‍റെയും ദേഹത്യാഗം നടന്നതും ഇതേ ദിവസം തന്നെ. ഈ ദിവസം മഹാകാളി, മഹാലക്ഷ്മി, മഹാസരസ്വതി എന്നീ മൂന്ന് ദേവിമാരെയും പൂജ ചെയ്യാറുണ്ട്.
കാര്‍ത്തിക ശുക്ലപ്രതിപദം
കാര്‍ത്തികമാസത്തിലെ ശുക്ലപ്രതിപദം ആയ ഈ തിഥിക്ക് ബലിപ്രദം എന്നുകൂടി പേരുണ്ട്. ഈ ദിവസം ചെയ്യുന്ന കാര്യങ്ങള്‍ വര്‍ഷം മുഴുവന്‍ അതേപടി നിലനില്‍ക്കുന്നു. പരസ്മ്പരം ആശംസകള്‍ കൈമാറുകയും ആളുകള്‍ ഒരുമിച്ചു ചേരുകയും സന്തോഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ദിവസം.
ഈ ദിവസത്തിനും മഹാബലിയുമായി ബന്ധമുണ്ട്. ബലിയുടെ തലയില്‍ വിഷ്ണു ഭഗവാന്‍ കാലടിവച്ച് പാതാളത്തിലേക്ക് അയയ്ക്കുമ്പോള്‍ ബലിയോട് പറഞ്ഞു, ഇന്നു മുതല്‍ ഈ ദിവസം നിന്നെ പൂജിക്കുന്നവന്‍ സദാ സുഖത്തോടെയിരിക്കും.
യമദ്വിതീയ
ദീപാവലിയുടെ അഞ്ചാം പര്‍വ്വമായ യമദ്വിതീയയെ ഭാര്‍തൃദ്വിതീയ എന്നും വിളിക്കുന്നു. സഹോദരിയോടുള്ള ആദരവിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നതാണ് ഈ ദിവസത്തെ പ്രകാശപൂജ.
ഭ്രാതാവ് അഥവാ സഹോദരന്‍ ഈ ദിവസം സഹോദരിയുടെ വീട്ടിലെത്തി ഭക്ഷണം കഴിച്ച് സംതൃപ്തനാവുന്നു. സഹോദരി സഹോദരന്‍റെ നന്‍‌മയ്ക്ക് വേണ്ടി പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുന്നു. രക്ഷാബന്ധനത്തോട് സമാനമായ ഒരു ആചാരമാണിത്.
പുരാണത്തില്‍ ഇത് സംബന്ധിച്ച കഥ യമനുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സൂര്യപുത്രനായ യമനെ സഹോദരി യമുന വീട്ടിലേക്ക് ക്ഷണിക്കുന്നു. യമന്‍ തന്‍റെ എല്ലാ തടവുകാരെയും മോചിപ്പിച്ച് സഹോദരിയുടെ വീട്ടിലെത്തി ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നു. മഥുരയിലെ യമുനയില്‍ യമദ്വിതീയ ദിവസം കുളിച്ചാല്‍ അപമൃത്യു ഭയം ഇല്ലാതാവും.
ഇങ്ങനെ അഞ്ച് പര്‍വ്വങ്ങളോടു കൂടിയതാണ് വിപുലമായ ദീപാവലി മഹോത്സവം. സാംസ്കാരിക ഐക്യത്തിനു വേണ്ടി ഭാരതീയ മഹര്‍ഷിമാര്‍ ഉണ്ടാക്കിവച്ച അഞ്ച് പര്‍വ്വങ്ങളും ഒരുതരത്തില്‍ അല്ലെങ്കില്‍ മറ്റൊരു തരത്തില്‍ ഇന്ത്യയുടെ മിക്ക ഭാഗങ്ങളിലും നിലനില്‍ക്കുന്നുണ്ട്.
Follow Webdunia malayalam
