അതിഥിയെ ദേവനെ പോലെ കരുതുക എന്നതാണ്‌ ഭാരതീയ പാരമ്പര്യം. കൈകള്‍ കൂപ്പി നമസ്തേ അര്‍പ്പിക്കുന്നതാണ്‌ ഭാരതീയമായ ഉപചാര രീതി.
കൈകള്‍ പരസ്‌പരം കുലുക്കി അഭിവാദ്യം അര്‍പ്പിക്കുന്നത്‌ പടിഞ്ഞാറന്‍ രീതിയാണ്‌. ഭാരതീയമായ നമസ്തേ പറച്ചിലില്‍ തന്നെ പല തരം രീതികളുണ്ട്‌. ഓരോ ജീവിത സാഹചര്യത്തിലും ഓരോ തരം ഉപചാര രീതികളാണ്‌ ഉള്ളത്‌
സുഹൃത്തുകളെ സ്വീകരിക്കുമ്പോഴും ആചാര്യനെ സ്വീകരിക്കുമ്പോഴും ദൈവത്തെ തൊഴുമ്പോഴും നമസ്തേയുടെ ഉപചാര രീതി മാറുന്നു.
കൈപ്പത്തികള്‍ ചേര്‍ത്ത്‌ തലക്ക്‌ മുകളില്‍ പടിക്കുന്നതാണ്‌ ഹൈന്ദവാചാരപ്രകാരമുളള ചടങ്ങുകളിലെ രീതി,പ്രത്യേകിച്ചും ബലിയിടല്‍ ചടങ്ങുകളിലുംമറ്റും. ഇതിനെ ഊര്‍ദ്ധ നമസ്തേ എന്ന്‌ പറയാം. പൂര്‍ണമായ വിധേയഭാവമാണ്‌ ഇത് അര്‍ത്ഥമാക്കുന്നത്‌.
നമസ്തേ എന്ന ഉപചാരവാക്കിനും കൈകൂപ്പലിനും വിവിധ സന്ദര്‍ഭങ്ങളില്‍ വ്യത്യസ്ഥ രീതികളാണ്‌ ഉളളത്‌. ഞാനെന്നഭവം വെടിഞ്ഞ്‌ ദാസ്യഭാവസത്തില്‍ ക്ഷേത്രനടയില്‍ നിന്ന്‌ നെഞ്ചോട്‌ ചേര്‍ത്ത്‌ കൈകൂപ്പുന്നത്‌ മദ്ധ്യനമസ്തേ ആണ്.
ബഹുമാനവും സമര്‍പ്പണവും ആദരവും എല്ലാം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതാണ്‌ ‘നമസ്തേ’ എന്ന വാക്കും കൈകൂപ്പലിനും. ആശയവിനിമയത്തിന്‍റെ ഈ മാന്യത പാശ്ചാത്യമായ ഉപചാര രീതികളില്‍ നിന്ന്‌ വ്യത്യസ്തമാണ്‌.
“ഞാന്‍ ഇല്ലാത്തത്‌” എന്നാണ്‌ നമസ്തേ എന്ന ഉപചാരവാക്കിന്‌ ആചാര്യന്മാര്‍ അര്‍ത്ഥം കല്‍പിച്ചിരിക്കുന്നത്‌.
