ശിവരാത്രി ഹിന്ദുമതത്തിലെ ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ആഘോഷമാണ്. ഈ ദിവസം ഭഗവാന് ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിന് വിശേഷ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. ശിവരാത്രി ദിവസം വൃതമനുഷ്ഠിക്കുന്നതിലൂടെ ജീവിതത്തീല് ചെയ്ത പാപങ്ങളില് നിന്നും മോചനം ലഭിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. ഈ വര്ഷം ഫെബ്രുവരി 26 ബുധനാഴ്ചയാണ് ശിവരാത്രി. ശിവരാത്രിയുടെ പിന്നില് നിരവധി ഐതിഹ്യങ്ങളും കഥകളും ഉണ്ട്. ഇവയില് ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കഥകള് എന്തെല്ലാമെന്ന് നോക്കാം
1. പാലാഴി മഥനത്തിന്റെ കഥ
പുരാണങ്ങളില് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, പാലാഴി കടഞ്ഞ് അമൃത് എടുക്കുന്ന പാലാഴി മഥന സമയത്ത് കാളകൂട വിഷം പുറത്തുവന്നു. ഈ വിഷം ലോകത്തെ നശിപ്പിക്കുമെന്ന് ഭയന്ന ദേവന്മാര് ഭഗവാന് ശിവനെ സഹായത്തിനായി അഭ്യര്ത്ഥിച്ചു. ലോകരക്ഷയ്ക്കായി ശിവന് ആ വിഷം കുടിച്ചു, കാളകൂട വിഷം ഉള്ളില് ചെന്നാല് ഭഗവാനും പുറത്തുവന്നാല് ലോകത്തിനും ദോഷം ചെയ്യുമെന്നതിനാല് പാര്വതി മഹാദേവന്റെ കണ്ഠത്തിലും മഹാവിഷ്ണു അദ്ദേഹത്തിന്റെ വായിലും പിടിച്ചു. അന്നേ ദിവസം ഭഗവാനായി പാര്വതി ദേവിയും മറ്റ് ദേവഗണങ്ങളും ഉറങ്ങാതെ പ്രാര്ഥിച്ചതിന്റെ ഓര്മയിലാണ് ശിവരാത്രി ആഘോഷിക്കുന്നതെന്നാണ് വിശ്വാസം.
2. ശിവന്-പാര്വതിയുടെ വിവാഹം
മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം പ്രകാരം, ശിവരാത്രി ദിവസം തന്നെയാണ് ഭഗവാന് ശിവനും പാര്വതിയും വിവാഹം കഴിച്ചത്. അതിനാല്, ഈ ദിവസം ശിവ-പാര്വതിയുടെ വിവാഹത്തിന്റെ ഓര്മ്മയായി ആഘോഷിക്കുന്നു.
3. ലിംഗോദ്ഭവ കഥ
പുരാണങ്ങളില് പറയുന്ന മറ്റൊരു കഥ പ്രകാരം, ഒരിക്കല് ബ്രഹ്മാവും വിഷ്ണുവും തമ്മില് ആരാണ് ശ്രേഷ്ഠന് എന്ന് തര്ക്കമുണ്ടായി. ഈ തര്ക്കം പരിഹരിക്കാന് ഒരു അനന്തമായ തേജോരൂപം പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ബ്രഹ്മാവും വിഷ്ണുവും ആ തേജസ്സിന്റെ അവസാനം കണ്ടെത്താന് ശ്രമിച്ചു. ബ്രഹ്മാവ് മുകളിലേക്ക് പോയി, വിഷ്ണു താഴേക്ക് പോയി, പക്ഷേ ആ തേജസ്സിന്റെ അവസാനം കണ്ടെത്താന് കഴിഞ്ഞില്ല. അപ്പോള് ശിവന് ആ തേജോരൂപത്തില് നിന്ന് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ബ്രഹ്മാവും വിഷ്ണുവും ശിവന്റെ മഹത്വം മനസ്സിലാക്കി. ഈ സംഭവത്തെ ഓര്മ്മിപ്പിക്കുന്നതിനാണ് ശിവരാത്രിയില് ശിവലിംഗം പൂജിക്കുന്നത്.
4. ചന്ദ്രന്റെ ശാപമോചനം
മറ്റൊരു കഥ പ്രകാരം, ചന്ദ്രന് പ്രജാപതി ദക്ഷന്റെ 27 മക്കളെ വിവാഹം കഴിച്ചു. പക്ഷേ, ചന്ദ്രന് തന്റെ ഒരു ഭാര്യയെ മാത്രം അധികമായി സ്നേഹിച്ചു. ഇത് കണ്ട് മറ്റു ഭാര്യമാര് ദക്ഷന്റെ മുമ്പില് പരാതി പറഞ്ഞു. ദക്ഷന് ചന്ദ്രനെ ശപിച്ചു, അതനുസരിച്ച് ചന്ദ്രന്റെ തേജസ്സ് ക്രമേണ കുറഞ്ഞു. ചന്ദ്രന് ശിവനെ പ്രാര്ത്ഥിച്ചു. ശിവന് ചന്ദ്രനെ ശാപമോചനം നല്കി, പക്ഷേ ചന്ദ്രന് ക്രമേണ തേജസ്സ് കുറയുന്നതും വര്ദ്ധിക്കുന്നതുമായ പ്രക്രിയ തുടരുമെന്ന് പറഞ്ഞു. ഈ സംഭവത്തെ ഓര്മ്മിപ്പിക്കുന്നതിനാണ് ശിവരാത്രിയില് ചന്ദ്രനെയും ശിവനെയും പൂജിക്കുന്നത്.
5. വ്യാഴത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷപ്പെടല്
മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം പ്രകാരം, ശിവരാത്രി ദിവസം തന്നെയാണ് ശിവന് വ്യാഴരൂപത്തില് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടത്. ഈ സംഭവത്തെ ഓര്മ്മിപ്പിക്കുന്നതിനാണ് ശിവരാത്രിയില് വ്യാഴത്തെയും പൂജിക്കുന്നത്.
ബലിതര്പ്പണം
ശിവരാത്രിയുടെ പിറ്റേദിവസം നടത്തുന്ന ബലിതര്പ്പണത്തിന് ഹിന്ദുമത വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രാധാന്യമേറെയാണ്. അന്ന് ബലിതര്പ്പണം നടത്തുന്നതിലൂടെ പിതൃക്കള്ക്ക് മോക്ഷവും ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവര്ക്ക് അവരുടെ അനുഗ്രഹവും ലഭിക്കുമെന്നതാണ് വിശ്വാസം. അന്നേ ദിവസം ആലുവ മണപ്പുറത്ത് നടക്കുന്ന ബലിതര്പ്പണവും ശിവരാത്രി ആഘോഷവും ഏറെ പ്രസിദ്ധമാണ്.